Już po raz ósmy na Wydziale Inżynierii Lądowej i Gospodarki Zasobami Akademii Górniczo-Hutniczej została zorganizowana Konferencja Odpowiedzialnego Biznesu, za którą stoi Studenckie Koło Naukowe Zarządzanie. Wydarzenie odbyło się 16 listopada 2023 roku i zgromadziło wielu gości, którzy przedstawili najnowsze podejście do zrównoważonego rozwoju, znanego również pod skrótem ESG. Zagadnienie to obejmuje ochronę środowiska (Environment), odpowiedzialność społeczną (Social) i ład korporacyjny (Governance), rozumiane jako traktowane równoważnie z celami finansowymi.
Wykłady w pierwszej części wydarzenia prowadzili dr hab. inż. Paweł Bogacz, prof. AGH, przedstawiciele spółki CSVK – Patryk Piłat i Mateusz Bednarek oraz Nina Wójtowicz ze Stowarzyszenia Laboratorium Działań dla Pokoju. Pierwsze dwa wystąpienia dotyczyły najnowszych dyrektyw i standardów dotyczących zrównoważonego rozwoju dla przedsiębiorstw czy też wpływu ESG na rynek e-commerce. Przedstawicielka stowarzyszenia przedstawiła z kolei postrzeganie działań firm przez tych, którzy z ich produktów i usług korzystają, przybliżając organizację punktu pomocy dla osób w kryzysie uchodźczym.
Prelegentami drugiej części konferencji byli z kolei Michalina Kotowicz-Mańko z Project Management Institute, Marta Wołosiewicz-Głąb ze spółki OTCF, reprezentant firmy Inventity Przemysław Wasilewski oraz przedstawicielka Małopolskiej Agencji Rozwoju Regionalnego Katarzyna Brzezińska-Karasek. Przybliżyli oni między innymi sposoby szkolenia młodych profesjonalistów z PMI oraz wpływ koncepcji zrównoważonego rozwoju na branżę odzieżową. Dwa ostatnie wykłady dotyczyły wyzwań, jakie stoją przed przedsiębiorcami w związku z kwestiami ESG, a także szans na stworzenie przewagi konkurencyjnej dzięki odpowiedniemu podejściu do biznesu.
Wydarzenie zakończyło się panelem dyskusyjnym dotyczącym bezpieczeństwa energetycznego Polski, w którym wzięli udział: dr hab. inż. Paweł Bogacz, prof. AGH, dr hab. inż. Arkadiusz Kustra, prof. AGH, dr inż. Paweł Gajda oraz Agnieszka Rozwadowska. Podczas rozmowy padło wiele trafnych stwierdzeń na temat aktualnej sytuacji naszego kraju i jego suwerenności w aspekcie energetycznym. Zwrócono również uwagę na wpływ zrównoważonego rozwoju na tę kwestię i omówiono możliwe źródła pozyskiwania energii dla Polski. Dyskusja rzuciła światło na mnóstwo aspektów, które muszą być tu wzięte pod uwagę, takich jak ekonomia i polityka, zostawiając równocześnie przestrzeń na dalsze rozważania u każdego ze słuchaczy.
Wykłady w pierwszej części wydarzenia prowadzili dr hab. inż. Paweł Bogacz, prof. AGH, przedstawiciele spółki CSVK – Patryk Piłat i Mateusz Bednarek oraz Nina Wójtowicz ze Stowarzyszenia Laboratorium Działań dla Pokoju. Pierwsze dwa wystąpienia dotyczyły najnowszych dyrektyw i standardów dotyczących zrównoważonego rozwoju dla przedsiębiorstw czy też wpływu ESG na rynek e-commerce. Przedstawicielka stowarzyszenia przedstawiła z kolei postrzeganie działań firm przez tych, którzy z ich produktów i usług korzystają, przybliżając organizację punktu pomocy dla osób w kryzysie uchodźczym.
Prelegentami drugiej części konferencji byli z kolei Michalina Kotowicz-Mańko z Project Management Institute, Marta Wołosiewicz-Głąb ze spółki OTCF, reprezentant firmy Inventity Przemysław Wasilewski oraz przedstawicielka Małopolskiej Agencji Rozwoju Regionalnego Katarzyna Brzezińska-Karasek. Przybliżyli oni między innymi sposoby szkolenia młodych profesjonalistów z PMI oraz wpływ koncepcji zrównoważonego rozwoju na branżę odzieżową. Dwa ostatnie wykłady dotyczyły wyzwań, jakie stoją przed przedsiębiorcami w związku z kwestiami ESG, a także szans na stworzenie przewagi konkurencyjnej dzięki odpowiedniemu podejściu do biznesu.
Wydarzenie zakończyło się panelem dyskusyjnym dotyczącym bezpieczeństwa energetycznego Polski, w którym wzięli udział: dr hab. inż. Paweł Bogacz, prof. AGH, dr hab. inż. Arkadiusz Kustra, prof. AGH, dr inż. Paweł Gajda oraz Agnieszka Rozwadowska. Podczas rozmowy padło wiele trafnych stwierdzeń na temat aktualnej sytuacji naszego kraju i jego suwerenności w aspekcie energetycznym. Zwrócono również uwagę na wpływ zrównoważonego rozwoju na tę kwestię i omówiono możliwe źródła pozyskiwania energii dla Polski. Dyskusja rzuciła światło na mnóstwo aspektów, które muszą być tu wzięte pod uwagę, takich jak ekonomia i polityka, zostawiając równocześnie przestrzeń na dalsze rozważania u każdego ze słuchaczy.

Udział w Konferencji Odpowiedzialnego Biznesu stał się dla mnie źródłem wielu pytań o sens tego podejścia. Postanowiłam zatem skorzystać z pracy na Wydziale Inżynierii Lądowej i Gospodarki Zasobami jednego z prelegentów konferencji i zgłębić temat ESG nie od strony doświadczonego przedsiębiorcy, a młodego konsumenta, który myśli równocześnie o kształtowaniu własnej przyszłości.
Profesor Paweł Bogacz jest Pełnomocnikiem Rektora ds. Kół Naukowych w Akademii Górniczo-Hutniczej oraz ekspertem w kwestiach zrównoważonego rozwoju. Był członkiem polskiej delegacji na Światowy Szczyt Klimatyczny COP 24 oraz współorganizował konferencję Społeczny Pre-COP24. Swoją wiedzą i doświadczeniem na co dzień dzieli się również na zajęciach ze studentami WILiGZ.
Czy kwestie zrównoważonego rozwoju powinny interesować wyłącznie przedsiębiorców i zakłady produkcyjne? W końcu to na takie jednostki przede wszystkim nakładane są obowiązki dotyczące ESG. Zapytany o to Profesor zwrócił uwagę, że wiedza na ten temat jest istotna dla każdego, ponieważ to właśnie od potrzeb stworzenia warunków do wspólnej egzystencji nas wszystkich wyszły koncepcje, najpierw społecznej odpowiedzialności biznesu (Corporate Social Responsibility), a następnie właśnie zrównoważonego rozwoju.
Profesor Paweł Bogacz jest Pełnomocnikiem Rektora ds. Kół Naukowych w Akademii Górniczo-Hutniczej oraz ekspertem w kwestiach zrównoważonego rozwoju. Był członkiem polskiej delegacji na Światowy Szczyt Klimatyczny COP 24 oraz współorganizował konferencję Społeczny Pre-COP24. Swoją wiedzą i doświadczeniem na co dzień dzieli się również na zajęciach ze studentami WILiGZ.
Czy kwestie zrównoważonego rozwoju powinny interesować wyłącznie przedsiębiorców i zakłady produkcyjne? W końcu to na takie jednostki przede wszystkim nakładane są obowiązki dotyczące ESG. Zapytany o to Profesor zwrócił uwagę, że wiedza na ten temat jest istotna dla każdego, ponieważ to właśnie od potrzeb stworzenia warunków do wspólnej egzystencji nas wszystkich wyszły koncepcje, najpierw społecznej odpowiedzialności biznesu (Corporate Social Responsibility), a następnie właśnie zrównoważonego rozwoju.
„Tak naprawdę to wzięło się z tego, jacy jesteśmy – jesteśmy gatunkiem społecznym, żyjemy wspólnie.”
Społeczna odpowiedzialność biznesu (CSR), a zrównoważony rozwój (ESG) – jaka jest różnica? Pierwszy termin powstał około 50 lat temu. Definicja zrównoważonego rozwoju pojawiła się natomiast w latach 80. XX wieku, a ONZ przyjęła ją oficjalnie w roku 1992. CSR co prawda widział zagadnienia środowiskowe i społeczne jako bardzo istotne, jednak nie uwzględniał ich krytycznej równoważności z ekonomią. W ujęciu ESG traktuje się to już z kolei jako równoważne, dzięki czemu trójkąt: ekonomia, społeczeństwo, środowisko przybrał formę równoboczną i przedstawia wszystkie te kwestie jako jednakowo ważne.
Jako studentka Akademii Górniczo-Hutniczej uważam, że warto podkreślić rolę naszej uczelni w rozwoju tych zagadnień. Ich protoplastą była sozologia, czyli odrębna dziedzina nauki wprowadzona w latach 60. XX wieku przez Profesora Walerego Goetla – Rektora AGH w latach 1939-1951. Zajmuje się ona wspieraniem i ochroną środowiska naturalnego oraz badaniem wpływu rozwoju cywilizacji na przyrodę i jej zasoby.
Gdzie w takim razie szukać tej wiedzy? Dyrektywy unijne nie są przecież „lekką lekturą”, a zbiorem wymogów prawnych dla przedsiębiorstw. Pierwszą myślą mógłby być więc Internet, jednak Profesor bez wahania polecił sięgnąć po książki (głównie Pana Wayne’a Visser’a), które zresztą jako pierwsze opisały pojęcia społecznej odpowiedzialności biznesu i zrównoważonego rozwoju. Oczywiście jest to dziś bardzo dynamicznie rozwijająca się koncepcja, natomiast podstawowe jej założenia są niezmienne, więc tytuły nawet sprzed 30 lat nadal są rzetelne dla kogoś, kto chce poznać fundamenty ESG.
Wśród studentów zapewne są jednak osoby, które w przyszłości otworzą i rozwiną własne działalności gospodarcze. Dla nich te źródła mogą nie być wystarczające, ponieważ metodyka i prawo ulegają ciągłym zmianom. Najbliższe cztery lata będą stanowiły intensywną pracę nad obowiązkowym wdrażaniem koncepcji ESG nawet na poziomie małych przedsiębiorstw, czyli tych zatrudniających powyżej dziewięciu osób. Wymóg ten dotyczy oczywiście też firm średnich i dużych, jednak nawet mikroprzedsiębiorcy, jako ludzie biznesu, powinni zadbać o swoją edukację w tym zakresie, ponieważ wszyscy powinniśmy działać odpowiedzialnie społecznie.
Jako studentka Akademii Górniczo-Hutniczej uważam, że warto podkreślić rolę naszej uczelni w rozwoju tych zagadnień. Ich protoplastą była sozologia, czyli odrębna dziedzina nauki wprowadzona w latach 60. XX wieku przez Profesora Walerego Goetla – Rektora AGH w latach 1939-1951. Zajmuje się ona wspieraniem i ochroną środowiska naturalnego oraz badaniem wpływu rozwoju cywilizacji na przyrodę i jej zasoby.
Gdzie w takim razie szukać tej wiedzy? Dyrektywy unijne nie są przecież „lekką lekturą”, a zbiorem wymogów prawnych dla przedsiębiorstw. Pierwszą myślą mógłby być więc Internet, jednak Profesor bez wahania polecił sięgnąć po książki (głównie Pana Wayne’a Visser’a), które zresztą jako pierwsze opisały pojęcia społecznej odpowiedzialności biznesu i zrównoważonego rozwoju. Oczywiście jest to dziś bardzo dynamicznie rozwijająca się koncepcja, natomiast podstawowe jej założenia są niezmienne, więc tytuły nawet sprzed 30 lat nadal są rzetelne dla kogoś, kto chce poznać fundamenty ESG.
Wśród studentów zapewne są jednak osoby, które w przyszłości otworzą i rozwiną własne działalności gospodarcze. Dla nich te źródła mogą nie być wystarczające, ponieważ metodyka i prawo ulegają ciągłym zmianom. Najbliższe cztery lata będą stanowiły intensywną pracę nad obowiązkowym wdrażaniem koncepcji ESG nawet na poziomie małych przedsiębiorstw, czyli tych zatrudniających powyżej dziewięciu osób. Wymóg ten dotyczy oczywiście też firm średnich i dużych, jednak nawet mikroprzedsiębiorcy, jako ludzie biznesu, powinni zadbać o swoją edukację w tym zakresie, ponieważ wszyscy powinniśmy działać odpowiedzialnie społecznie.
„Jestem przekonany, że jeśli nie teraz, to w bardzo niedalekiej przyszłości kwestie zrównoważonego rozwoju będą już nie tylko dobrymi praktykami, ale obowiązkiem każdego z nas. Biznes musi być odpowiedzialny, ponieważ tylko wówczas jest etyczny i fair, zwłaszcza, że dookoła siebie ma coraz bardziej świadomych interesariuszy.”
Dla przedsiębiorstw oznacza to dużo pracy i dodatkowych nakładów, co w krótkim okresie czasu nie brzmi zachęcająco. Patrząc jednak w dłuższej perspektywie, jest to szansa na stworzenie odpowiedniej strategii, która przyniesie zyski i zadba równocześnie o potrzeby osób zainteresowanych działalnością firmy. To prawdopodobnie wpłynie również pozytywnie na marketing i pozycję przedsiębiorstwa na rynku, co jest jak najbardziej pożądanym efektem. Niestety jako konsumenci w wielu przypadkach mamy obecnie do czynienia z problemem tzw. washingu, przede wszystkim greenwashingu, czyli fałszywym przedstawianiem przez organizacje swoich produktów czy działań jako proekologiczne.
Jak zatem rozpoznać firmy, które rzeczywiście angażują się w zrównoważony rozwój? Przede wszystkim po faktach. Tutaj pomocne są wszelkie wskaźniki ilościowe, które już teraz można znaleźć w raportach rocznych przedsiębiorstw. Mogą one informować między innymi o tym, jak organizacja zmniejszyła swój ślad środowiskowy bądź jakie rodzaje i zakresy współpracy podjęła z lokalną społecznością.
Jak zatem rozpoznać firmy, które rzeczywiście angażują się w zrównoważony rozwój? Przede wszystkim po faktach. Tutaj pomocne są wszelkie wskaźniki ilościowe, które już teraz można znaleźć w raportach rocznych przedsiębiorstw. Mogą one informować między innymi o tym, jak organizacja zmniejszyła swój ślad środowiskowy bądź jakie rodzaje i zakresy współpracy podjęła z lokalną społecznością.
„Działania przedsiębiorstw w kwestii zrównoważonego rozwoju muszą być opisane. Jeśli jednak poza tekstem nie widać konkretów, wskaźników, liczb, a akcje nie mają strategicznego, zaplanowanego charakteru, to warto się zastanowić, czy ta piękna opowieść nie jest celem samym w sobie.”
Dostęp do raportów zrównoważonego rozwoju przedsiębiorstw mamy wszyscy. Wystarczy wpisać to hasło w wyszukiwarkę wraz z nazwą interesującej nas firmy. Czy będziemy jednak w stanie przebrnąć przez obszerne zapisy i wykresy? Profesor wyjaśnił w tym miejscu, że choć każdy raport wygląda inaczej, wytyczne unijne dotyczące sposobu przedstawiania informacji określają, że ma być on czytelny, spójny, kompleksowy, a zarazem konkretny i przede wszystkim nastawiony na interesariuszy, czyli między innymi na konsumentów. Docelowo zakres i sposób przedstawiania treści określą wspólne i wyłączne standardy ESRS (European Sustainability Reporting Standards).
Po Konferencji Odpowiedzialnego Biznesu stwierdzam jednak, że zanim sami zaczniemy zgłębiać książki i raporty, dobrym rozwiązaniem jest udział w tego typu wydarzeniu. Studenckie Koło Naukowe Zarządzanie zaprasza na nią doświadczonych metodyków, praktyków i interesariuszy firm, którzy przedstawiają kompleksowe podejście do zrównoważonego rozwoju. To świetna okazja do poznania podstaw tej koncepcji i aktualnych działań interesujących nas podmiotów. Kolejna edycja tego wydarzenia odbędzie się w 2024 roku, na którą gorąco zapraszamy.
Po Konferencji Odpowiedzialnego Biznesu stwierdzam jednak, że zanim sami zaczniemy zgłębiać książki i raporty, dobrym rozwiązaniem jest udział w tego typu wydarzeniu. Studenckie Koło Naukowe Zarządzanie zaprasza na nią doświadczonych metodyków, praktyków i interesariuszy firm, którzy przedstawiają kompleksowe podejście do zrównoważonego rozwoju. To świetna okazja do poznania podstaw tej koncepcji i aktualnych działań interesujących nas podmiotów. Kolejna edycja tego wydarzenia odbędzie się w 2024 roku, na którą gorąco zapraszamy.

Źródła:
- https://climatestrategiespoland.pl/blog/czym-jest-greenwashing-i-jak-sie-przed-nim-bronic-analiza-zjawiska-z-perspektywy-przedsiebiorcow-i-konsumentow/, dostęp online 31.12.2023.
- https://www.ekologia.pl/wiedza/slowniki/leksykon-ekologii-i-ochrony-srodowiska/sozologia, dostęp online 31.12.2023.
Zdjęcia: KSAF