Please ensure Javascript is enabled for purposes of website accessibility
Artykuły: Publicystyka

Fotografia w filmie

Fotografia, występująca w filmach, to nie tylko narzędzie służące do rejestrowania rzeczywistości, ale także kluczowy motyw, który staje się nośnikiem głębszych treści i emocji. Obiektyw aparatu potrafi uchwycić chwilę, odsłonić prawdę, a czasem też skrywać sekrety. W wielu filmach fotografia pełni rolę katalizatora, wpływa na losy bohaterów, nadając narracji dodatkowy wymiar. Zarówno dokumentuje, jak i skłania do refleksji nad naturą postrzegania, pamięci i samej rzeczywistości.
Niniejsza praca składa się z trzech recenzji filmowych, które łączy wspólny motyw — fotografia. Omówione zostały: „Okno na Podwórze” Alfreda Hitchcocka, „Rzymskie Wakacje” Williama Wylera, „Miasto Boga” Fernanda Meirellesa. W każdym z trzech filmów fotografia jest środkiem wyrazu, narzędziem poznania, odkrywania prawdy oraz wpływania na losy bohaterów.

„Okno na podwórze” Alfred Hitchcock

„Okno na podwórze” jest filmem psychologicznym, dreszczowcem, który został wyreżyserowany przez klasykę kina, słynnego z thrillerów Alfreda Hitchcocka. Na pewno wielu kinomanów zna i darzy sympatią filmotekę Hitchcocka, którego filmy sięgają czasów czarno-białego kina. Istnieją dwie wersje tego filmu: w kolorze oraz czarno-biała, niniejsza recenzja skupia się na kolorowej produkcji. Utwór powstał w 1954 r., czyli dziś liczy siedemdziesiąt lat.
To, co moim zdaniem jest szczególne w kinematografii, to filmy jednego miejsca, które nie potrzebują więcej przestrzeni, aby wciągnąć widza i sprawić, że utwór będzie wyjątkowo intrygujący. Dokładnie w ten sposób rozgrywają się wydarzenia w „Oknie na podwórze”. Historia ma miejsce w pewnej, amerykańskiej dzielnicy, gdzie przedstawiono codzienność jej mieszkańców. Widzowie mogą poznać baletnicę, kompozytora, samotną kobietę czy małżeństwo.
Ilustracja 1. „Okno na podwórze” Alfred Hitchcock
Źródło: Opracowanie na podstawie: Okno na podwórze, Kino Muranów, https://kinomuranow.pl/film/okno-na-podworze, [dostęp: 20.09.2024].
Motyw filmu nawiązuje do fotografii. Główny bohater L. B. „Jeff” Jeferies (w którego wciela się James Stewart), który z zawodu jest fotografem, wiernie obserwuje życie sąsiadów, ponieważ mężczyzna regeneruje się po złamaniu nogi w wypadku. Nie ma wielu atrakcji, dlatego zwyczajne życie za oknem, zaczyna go ciekawić. Za pomocą aparatu fotograficznego przygląda się intrygującej historii małżeństwa mieszkającego naprzeciwko. Stan jego zdrowia uniemożliwia mu chodzenie, sprawia, że trochę z braku zajęć angażuje się on w rozwiązanie tajemnicy domniemanego zaginięcia sąsiadki. Za pomocą profesjonalnego sprzętu fotograficznego wychwytuje podejrzane znaki sąsiada. Z początku, niewiele osób wierzy mężczyźnie, jednak nie należy ignorować spostrzeżeń czułego fotografa.
Partnerka filmowa L. B. „Jeff” Jeferies’a, Lisa Carol Frement (w tej roli Grace Kelly) również posiada niezwykłą, drugoplanową rolę. Kobieta pomaga bohaterowi w rozwiązaniu tajemniczej sprawy. To ona, z odwagą, decyduje się zbadać sytuację na żywo, nie tylko z odległego miejsca, jakim jest mieszkanie fotografa.
Akcja „Okna na podwórze” angażuje od samego początku. Metoda, z jaką został ukazany główny bohater, daje widzowi poczucie, że znajduje się on obok, na miejscu akcji i razem z fotografem pragnie rozwiązać zagadkę zaginięcia sąsiadki. Przyznaję, „Okno na podwórze” oglądałam kilka razy, film trwa niepełne dwie godziny, pomimo tego nie przyniósł uczucia znużenia. Sądzę, że fani klasyków filmowych powinni go obejrzeć.

„Rzymskie wakacje” William Wyler

Film „Rzymskie wakacje” powstał w 1953 r. i wyreżyserował go William Wyler. Utwór ukazuje losy dziennikarza, Joe’go Bradley’a (zagranego przez Gregorego Pecka), który dostaje zadanie od przełożonego w gazecie – mężczyzna ma przeprowadzić wywiad z księżniczką Anną (Audrey Hepburn), która podróżuje po Europie i tymczasowo zatrzymuje się w Rzymie. Kobieta postanawia odpocząć od dworskiej etykiety i ucieka, aby zwiedzić miasto. Zbieżność zdarzeń sprawia, że bohaterowie wpadają na siebie pewnego wieczoru. Anna zasypia na zewnątrz, a Joe spotyka ją wracając, w drodze do swojego domu.
Dziennikarz oferuje jej pomoc, chce, aby taksówka odwiozła ją w dane miejsce. Jednak księżniczka nie zna adresu, pod jakim się zatrzymała. Nie mając innego pomysłu, bohater zabiera nieznajomą do siebie i daje jej miejsce do spania. Następnego dnia ich losy mają się rozejść, jednak nie na długo. Mężczyzna poznaje w kobiecie księżniczkę i postanawia dołączyć do niej na spacerze z nadzieją, że nadarzy się okazja, aby uchwycić ją w obiektywie aparatu fotograficznego bądź przeprowadzić wywiad.
Bohaterowie zwiedzają Rzym i poznają siebie nawzajem. Co jakiś czas pojawia się obok nich znajomy dziennikarza Irving Radovich (Eddie Albert), który za pomocą ukrytego obiektywu robi zdjęcia Annie. Mężczyźni są przekonani, że wzbogacą się dzięki tym zdjęciom. Dziennikarz i księżniczka przyjemnie spędzają wspólny czas. Zdaje się, że między dwójką głównych bohaterów rodzi się ciepłe uczucie.
Ilustracja 2. „Rzymskie wakacje” William Wyler
Opracowanie na podstawie: Srebrne lata Hollywood: Rzymskie wakacje (1953 r.), Kulturalne media, https://kulturalnemedia.pl/film/srebrne-lata-hollywood-rzymskie-wakacje-1953-r/, [dostęp: 20.09.2024].
Motyw fotografii został przedstawiony za pomocą zdjęć, które zrobiono księżniczce Annie. Na koniec filmu, Joe wręcza Annie wywołane zdjęcia z ich wspólnej przygody, które pozwolą jej dobrze zapamiętać ich wspólne chwile.
„Rzymskie wakacje” otrzymały trzy Oscary za najlepsze kostiumy – filmy czarno-białe (Edith Head), najlepsze materiały do scenariusza (Dalton Trumbo) oraz za najlepszą pierwszoplanową rolę, który zdobyła Audrey Hepburn. Aktorka dostała Oscara, za rolę księżniczki Anny, co potwierdza jej ogromny talent, już na początku kariery aktorskiej. Wszystko dopracowane jest znakomitymi zdjęciami, dźwiękiem, montażem i scenografią, za które to dzieło również zdobyło nominacje do Oscara. Muzyka autorstwa Georgesa Aurica doskonale komponuje się z resztą obrazu, tworząc odpowiedni nastrój do przedstawionych wydarzeń. Pomimo tego, że dzieło liczy sobie kilkadziesiąt lat, nadal ogląda się je z wielką przyjemnością i zaangażowaniem. Film jest lekki, zabawny i dopracowany. Szczerze polecam go wszystkim wielbicielom kina klasycznego.

„Miasto Boga” Fernando Meirelles

„Miasto Boga” należy do dramatów oraz thrillerów, data jego produkcji przypada na rok 2002. Film został wyreżyserowany przez Fernando Meirellesa. Utwór stworzono na podstawie faktów, przedstawia losy mieszkańców, żyjących na ubogich przedmieściach Rio de Janeiro, gdzie społeczeństwem rządzą gangi. Akcja przypada na lata 60-80. Otoczenie, w jakim żyją bohaterowie, jest pełne przestępstw, zabójstw czy narkotyków. Wilson Rodrigues (Alexandre Rodrigues) często znajduje się w pobliżu gangu, jednak nie jest on przestępcą. Bohater od dawna marzył, aby zostać fotografem. Za pomocą najtańszego aparatu utrwala przyjaciół na zdjęciach. Bohater jest również narratorem filmu, po kolei przedstawia historie przestępców. Narracja prowadzona jest z jego perspektywy, co daje widzowi wgląd w brutalną rzeczywistość, w której dorasta.
Chłopak wyróżnia się na tle innych bohaterów, uczy się, pracuje w różnych miejscach. Kiedy znajduje pracę przy rozwożeniu egzemplarzy pewnego dziennika, dostaje szansę i zaczyna pracować jako fotograf. Dzięki znajomościom wśród gangu Rodrigues jest w stanie zrobić zdjęcia przestępcom, które będą wiele warte dla redakcji.
Ilustracja 3. „Miasto Boga” Fernando Meirelles
Opracowanie na podstawie: Miasto Boga (2002). Nie uciekniesz, Filmorgpl, https://film.org.pl/r/miasto-boga-2002-nie-uciekniesz-118730, [dostęp: 20.09.2024].
„Miasto Boga” jest dziełem pełnym przemocy, biedy wśród społeczeństwa. Obrazuje życie młodych ludzi, którzy decydują się wejść na drogę przestępczą już w wieku dziecięcym, nastoletnim. Film pokazuje, jak gangi zyskują władzę, rywalizują ze sobą, co często prowadzi do śmiertelnych konfliktów.
Motyw fotografii w filmach często służy jako narzędzie narracyjne, które odsłania skomplikowane relacje międzyludzkie i granice między rzeczywistością, a jej obrazem. Odgrywa on istotną rolę w filmach „Rzymskie wakacje”, „Okno na podwórze” i „Miasto Boga”, łącząc te produkcje poprzez ukazanie wpływu obrazu na życie bohaterów oraz ich otoczenie. W „Rzymskich wakacjach” fotografia staje się symbolem wolności i autentyczności. „Okno na podwórze” pokazuje przypadek, gdzie fotografia jest kluczem do odkrywania prawdy i sposobem na interakcję z otaczającym światem. W „Mieście Boga” fotografia jest szansą na ucieczkę z brutalnej rzeczywistości, która daje bohaterowi perspektywę innego życia i stanowi narzędzie dokumentowania przemocy.

Źródła:
  1. „Gdzie te dziewczyny? Gdzie tamten świat?...", recenzja filmu „Rzymskie wakacje”, filmweb, https://www.filmweb.pl/reviews/recenzja-filmu-Rzymskie+wakacje-12281, [dostęp: 20.09.2024].
  2. Miasto Boga (2002). Nie uciekniesz, Filmorgpl, https://film.org.pl/r/miasto-boga-2002-nie-uciekniesz-118730, [dostęp: 20.09.2024].
  3. Miłość w Wiecznym mieście, recenzja filmu „Rzymskie wakacje”, filmweb, https://www.filmweb.pl/reviews/recenzja-filmu-Rzymskie+wakacje-3837, [dostęp: 20.09.2024].
  4. Okno na podwórze, Kino Muranów, https://kinomuranow.pl/film/okno-na-podworze, [dostęp: 20.09.2024].
  5. Srebrne lata Hollywood: Rzymskie wakacje (1953 r.), Kulturalne media, https://kulturalnemedia.pl/film/srebrne-lata-hollywood-rzymskie-wakacje-1953-r/, [dostęp: 20.09.2024].
  6. „Wspaniała romantyczna podróż”, recenzja filmu „Rzymskie wakacje”, filmweb, https://www.filmweb.pl/reviews/recenzja-filmu-Rzymskie+wakacje-8302, [dostęp: 20.09.2024].